hiện tại, khi mà WiFi đã trở thành quá phổ thông thì việc bảo mật cho mạng không dây này trở nên một trong các điều vô cùng cấp thiết. WiFi không an toàn tạo điều kiện cho hacker đánh cắp dễ dàng dữ liệu, các thông báo cá nhân (số trương mục nhà băng, các trương mục trực tuyến…). Xa hơn, chúng có thể lợi dụng để cài cắm virus, biến máy tính bạn trở nên 1 zombie nhằm thực hiện những cuộc tiến công DDoS mà 1 thí dụ về hậu quả là ồ ạt trang web tại Việt Nam bị tê liệt thời gian qua.
Trước đây chúng ta đã biết cách để bảo vệ an toàn cho hệ thống mạng của mình. Và trong số các phương pháp bảo mật thì các thuật ngữ bạn thường gặp nhất vững chắc là WEP, WPA, và WPA2. Về điểm chung, đây là các chuẩn mã hóa không dây được dùng để bảo vệ mạng WiFi. Thế nhưng đâu là sự khác biệt giữa các chuẩn này? Đâu là chuẩn an toàn mà bạn nên sử dụng?. Hẳn bạn từng được khuyên là sử dụng chuẩn WPA2 để bảo đảm an toàn hơn nhưng có lẽ không ít người biết vì sao lại thế? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu điều đó.
WEP
Kể từ cuối các năm 1990, các thuật toán bảo mật WiFi đã kinh qua nhiều lần nâng cấp trong đó các thuật toán mới hoặc thay thế hoặc nâng cao khả năng bảo mật cho mạng không dây này. Chuẩn WEP (Wired Equivalent Privacy) là thuật toán được sử dụng rộng rãi nhất trên hành tinh trong thời kì đầu của WiFi. Thậm chí Ngày nay, khi bạn mở trang lắp đặt bảo mật cho router của mình, WEP cũng là cái tên xuất hiện trước nhất trong bảng kê tên các chuẩn bảo mật hiện ra để bạn lựa chọn.
WEP được công nhận là một chuẩn bảo mật WiFi vào tháng 9 năm 1999. Phiên bản trước hết của WEP được nhận định là không an toàn do Hiện nay, Mỹ kiểm soát việc phổ thông các công nghệ mật mã đã bắt buộc những nhà sản xuất phải sử dụng mã hóa 64-bit (một chuẩn mã hóa kém an toàn) cho thiết bị của mình. Khi các lệnh cấm được gỡ bỏ, WEP được cải thiện hơn lên chuẩn 128-bit và sau đó, dù chuẩn 256-bit được giới thiệu nhưng 128-bit vẫn là một trong các chuẩn phổ biến nhất.
WEP mặc dầu qua nhiều lần được sửa đổi thuật toán, tăng kí tự bắt buộc nhưng theo thời gian, hàng loạt lỗ hổng nghiêm trọng của nó đã bị phơi bày khi mà sức mạnh điện toán càng ngày càng mạnh lên và hacker có thể dễ dàng bẻ khóa chúng. Điển hình nhất là vào năm 2005, FBI đã công khai tuyên bố rằng họ có thể truy nhập vào những mạng WiFi dùng mật khẩu WEP bằng một phần mềm free 100%. Và trước đó 1 năm, đơn vị liên minh WiFi (WiFi Alliance) đã chính thức công chiếu ngừng phát triển WEP.
Wi-Fi Protected Access (WPA)
WiFi Protected Access là một chuẩn do liên minh WiFi (WiFi Alliance) đưa ra nhằm thay thế cho WEP. Chuẩn này chính thức được áp dụng vào năm 2003, một năm trước khi WEP được cho “nghỉ hưu”. Cấu hình WPA phổ thông nhất là WPA-PSK (Pre-Shared Key). WPA sử dụng mã hóa 256-bit giúp tăng tính bảo mật lên cực nhiều so với 64-bit và 128-bit của WEP.
Một trong các nguyên tố giúp WPA bảo mật tốt hơn là nó có khả năng kiểm tra tính vẹn tuyền của gói tin (message integrity check) – tính năng giúp đánh giá xem liệu hacker có thu thập hay đổi khác gói tin truyền hỗ tương giữa điểm thâm nhập và thiết bị dùng WiFi hay không; và Temporal Key Integrity Protocol (TKIP), hệ thống kí tự cho từng gói, an toàn hơn cực nhiều so với kí tự nhất mực của WEP. TKIP sau đó được thay thế bằng Advanced Encryption Standard (AES).
dù rằng đã có nhiều cải tiến so với WEP nhưng “bóng ma” của người tiền nhiệm một lần nữa lại ám ảnh WPA. lý do nằm ở TKIP, một thành phần cốt lõi của thuật toán mã hóa này. Liên minh WiFi đã design để có thể nâng cao lên TKIP từ phiên bản firmware của WEP và hacker có thể lợi dụng các Nhược điểm của WEP để hack vào thành phần này từ đó hack vào mạng WPA. Cũng giống như WEP, các công ty về bảo mật đã chứng minh điểm yếu của WPA ưng chuẩn một loạt thử nghiệm. Một điểm thú vị là các phương thức phổ quát nhất để hack WPA không phải là những cuộc tiến công trực tiếp vào thuật toán này, mà phê chuẩn 1 hệ thống bổ sung được phát hành cùng WPA là WiFi Protected Setup (WPS – một hệ thống giúp kết liên thiết bị với những điểm truy nhập 1 cách dễ dàng).
Wi-Fi Protected Access II (WPA2)
Đến năm 2006, WPA được thay thế bằng chuẩn mới là WPA2. các thay đổi đáng kể nhất của WPA2 so với người tiền nhiệm của nó là WPA2 sử dụng 1 thành phần mới thay thế cho TKIP là có tên CCMP; đồng WPA2 yêu cầu phải sử dụng thuật toán AES. Có thể nói rằng chuẩn WPA2 mới nhất này đã tăng khả năng bảo mật của router WiFi lên cao nhất từ trước tới nay mặc dù nó vẫn còn 1 số lỗ hổng hơi khó hiểu. Tuy nhiên bạn có thể tưởng tượng về lỗ hổng này là nó bắt buộc hacker phải có quyền truy nhập được vào mạng WiFi trước sau đó chúng mới có thể tiến hành hack được vào các client khác trong cùng mạng. do vậy, WPA2 có thể coi là chuẩn an toàn cho mạng WiFi gia đình và với lỗ hổng trên, hacker Duy nhất chỉ có thể truy cập được vào mạng WiFi của các doanh nghiệp (với rất nhiều thiết bị kết nối) mà thôi.
bên cạnh đó, bạn nên lưu ý tắt tính năng WPS, hệ thống dễ bị tiến công trong WPA và vẫn còn được lưu lại trong WPA2 nhằm tránh những nguy cơ bị tấn công, dù rằng việc hack vào hệ thống này bắt buộc hacker phải mất từ 2 đến 14 tiếng thông qua một hệ thống máy tính có năng lực tính toán cao. ngoài ra, việc flash firmware (sử dụng một bản firmware ngoài, không cần do nhà sinh sản router cung cấp) không tương trợ WPS sẽ giúp cho WiFi của bạn sẽ được đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Để tóm tắt lại, sau đây là bảng kê tên các chuẩn bảo mật WiFi có độ bảo mật từ tốt nhất đến kém nhất (những chuẩn WiFi này đều được hỗ trợ trên các router từ năm 2006 trở lại đây):
– WPA2 + AES
– WPA + AES
– WPA + TKIP/AES (TKIP đóng vai trò là dự kiến cách thức tiến hành dự phòng)
– WPA + TKIP
– WEP
– Mạng không khóa mã (Open)
Cách lý tưởng nhất để bảo vệ WiFi chính là vô hiệu hóa Wi-Fi Protected Setup (WPS) và cài đặt router sang chuẩn WPA2 +AES. Việc chọn chuẩn WEP để bảo mật cho router là một điều khờ khạo và rõ ràng bạn không bao giờ nên làm điều đó. Nó giống như việc bạn dựng 1 hàng rào quanh co nhà để đánh dấu “cương vực” của mình nhưng bất kì kẻ nào muốn xâm nhập đều có thể dễ dàng trèo qua đó.